مراقبت های لازم برای پوست چرب

انسان‌ها دارای پوست‌های متفاوتی هستند که هریک با خصوصیات مختلف خود مشخص و از سایر انواع پوست متمایز می‌شوند. منظور از خصوصیات مختلف، نیازهای متفاوت و خاصی است که هر یک دارند و باید متناسب با آن ویژگی‌ها از پوست مراقبت کرد. پوست‌های چرب نیز ویژگی‌های متفاوتی دارند که اگر به‌طور صحیح از آن‌ها مراقبت نشود، می‌توانند باعث ناراحتی فرد و ظهور آکنه یا جوش بر روی پوست وی شوند. ما در این مقاله اطلاعات بسیار مفیدی را جمع‌آوری کرده‌ایم که به شما یاد می‌دهد چگونه از پوست چرب خود مراقبت نموده و احساس بهتری نسبت به ظاهر خود داشته باشید.

راه تشخیص پوست چرب از سایر انواع پوست چیست؟

پوست یکی از مهم‌ترین اعضای بدن است که سدی در برابر ورود عوامل خارجی مانند میکروب‌ها به قسمت‌های داخلی بدن به‌شمار می‌آید. به واسطه‌ی ظرافت و زیبایی ذاتی موجود در آن، پوست یک فرد تاثیر بسیار زیادی در زیبایی او دارد. لذا اگر از پوست به بهترین نحو مراقبت نماییم، زیبایی ظاهری را برای دست‌ها و صورت خود ماندگار کرده‌ایم. بر اساس تقسیم‌بندی انواع پوست ، پوست‌های خشک، معمولی، مختلط و چرب از هم تفکیک شده و هریک مراقبت‌های خاص خود را نیاز دارند.

کسانی که دارای پوست چرب هستند، بطور معمول بر روی پوست صورت خود احساس روغنی شدن و براق شدن را تجربه می‌کنند. به ویژه نواحی مرکزی صورت، مانند بینی بیشتر چرب شده و فرد را با مشکلات مهمی مانند براق شدن پوست و جوش‌های سرسیاه و سرسفید مواجه می‌کنند. اگر شما پوستی چرب دارید، احتمالا با منافذ باز پوست، آکنه، دانه‌های سرسیاه و مانند آن دست به گریبان خواهید بود. برخلاف آنچه در گذشته تصور می‌شد، می‌توان میزان چربی بر روی بافت این نوع پوست را می‌توان با روش‌های مختلف، کنترل نمود و به این شیوه پوست را به حالت نرمال و متعادل از چربی و pH رساند.

نکته‌ی دیگر در رابطه با این نوع پوست آن است که به دلیل ترشح زیاد چربی پوست یا سبوم، نشانه‌های پیری مانند خطوط و چین و چروک، دیرتر پدیدار می‌شوند. چرب بودن پوست هر کس در درجه‌ی اول منشا ارثی داشته و می‌تواند مشابه والدین او باشد. در درجه‌ی بعدی میزان سبوم بر روی پوست هر شخص، می‌تواند ناشی از دلایل هورمونی باشد و در نهایت، برخی عوامل محیطی مهم نیز وجود دارند که بر میزان چربی پوست تاثیرگذار هستند، از جمله گرما، نور خورشید (اشعه فرابنفش یا UV)، آلودگی و… . با این وجود، با مراقبت مرتب از پوست چرب خود می‌توانید میزان سبوم را کاهش داده و پوستی شفاف، صاف و سالم را برای خود فراهم کنید.

آیا می‌توان پوست چرب را کنترل یا درمان کرد؟

زمانی که پوست ما چرب، براق و روغنی می‌شود، احساس خوبی نسبت به پوست نداشته و می‌خواهیم آن را بشوییم تا چربی از روی آن زدوده شود. اما باید بدانید که شستشوی مداوم روش خوبی برای به تعادل رساندن سبوم پوست نبوده و شاید حتی به بدتر شدن اوضاع نیز بیانجامد. امروزه محصولات متنوعی برای مراقبت از پوست چرب، درمان چربی زیاد آن و حتی درمان جوش و آکنه ساخته شده‌اند که می‌توانید در کنار بسیاری از روش‌های درمان سنتی و خانگی، از آن‌ها استفاده کنید.

با مراقبت صحیح و مرتب از پوست‌های چرب، می‌توان سلامت و زیبایی آن‌ها را تامین کرد. خوشبختانه چرب بودن پوست، مشکلی نیست که نتوان آن را درمان کرده و کاهش داد، زیرا امروزه محصولات بهداشتی بسیاری برای این نوع پوست تولید شده‌اند که با ترکیب فوق العاده موثر خود عوارض چربی پوست را کاهش می‌دهند.

با کاهش میزان چربی پوست و به تعادل رساندن آن، به تدریج بهبودی آکنه‌ها و رفع آن‌ها نیز حاصل می‌شود. پوست‌های چرب نیاز به شستشوی بیشتری دارند تا سبوم اضافی از روی آن‌ها برداشته شود، اما این کار باید به دور از افراط و تنها با محصولات مناسب انجام شود تا آسیبی به پوست شما، به خصوص در دراز مدت، وارد نشود. بنابراین لازم است که روش صحیح محافظت و مراقبت از این نوع پوست را بدانیم و به آن عمل کنیم. این چیزی است که در مقاله‌ی حاضر به شما خواهیم گفت.

چربی زیاد بر روی بافت پوست، موجب انسداد منافذ طبیعی پوست شده و مقدمه‌ی بروز جوش‌های چرکی در زیر پوست و سطح آن خواهد بود. جوش‌های قرمز و التهابی علایم ناخوشایندی هستند که به راحتی می‌توان با حفاظت از پوست آن‌ها را برطرف نمود. امروزه مرطوب کننده‌ها، ضد آفتاب‌ها، شوینده‌ها و بسیاری از محصولات آرایشی-بهداشتی وجود دارند که اختصاصا برای حفاظت از پوست چرب ساخته شده‌اند.

نحوه مراقبت‌ روزانه از پوست‌های چرب

همان‌طور که گفتیم، با مراقبت اصولی و مداوم از پوست چرب، می‌توان ظاهر و سلامتی آن را بهبود بخشیده و از ظهور جوش‌های سرسیاه و سرسفید جلوگیری کرد. در ادامه تمام مراحل لازم برای این مراقبت را نام برده و توضیح خواهیم داد.

شستشوی پوست‌های چرب

میزان دفعاتی که پوست چرب در طول روز باید شسته شود، ۲ یا ۳ بار است. گرچه شستشوی پوست احساس خوبی در شما ایجاد می‌کند، اما اگر بیش از حد آن را بشویید، مکانیزم جبرانی در پوست، چربی بیشتری را ترشح خواهد کرد. بنابراین باید بدانید که، یک بار در صبح و یک مرتبه در شب، بهترین حالت برای شستشوی صورت است و اگر به ورزش پرداختید یا در هوای گرم با چربی زیاد پوستتان مواجه شدید، می‌توانید برای سومین بار آن را بشویید. نکته‌ی دیگر آنکه برای شستن پوست حتما از شوینده‌های مخصوص پوست‌های چرب مانند فوم‌ها و ژل‌های شوینده مخصوص استفاده کنید.

این شوینده‌ها فاقد مواد صابونی بوده و علاوه ‌بر پاکسازی عمیق و موثر پوست، موجب تنظیم pH یا اسیدیته‌ی طبیعی پوست نیز می‌شوند. این در حالی است که صابون‌های شوینده به طور معمول موجب دور شدن پوست چرب از اسیدیته‌ی طبیعی خود خواهند شد که در دراز مدت به پوست آسیب می‌زند. شوینده‌های مناسب معمولا دارای مقادیر معینی از بنزوئیل پراکسید، اسید سالسیلیک، اسید گلیکولیک و یا بتاهیدروکسی اسید هستند.

استفاده از مرطوب کننده‌های مخصوص

علی‌رغم آنچه بسیاری از افراد فکر می‌کنند، پوست چرب نیز به دفعات نیازمند آبرسانی است. داشتن چربی بالا به معنای عدم نیاز به مرطوب کننده نبوده و این دو مقوله کاملا باهم متفاوت هستند. اگرچه چرب بودن پوست کمک می‌کند تا رطوبت موجود در بافت پوست کمتر از دست برود، اما این موضوع به معنای عدم نیاز به رطوبت‌رسانی به پوست‌های چرب نیست.

برای این پوست‌ها باید از مرطوب کننده‌هایی بر پایه‌ی آب یا آبرسان‌ها و کرم‌های بدون چربی (Oil Free) استفاده شود تا چربی بیشتری به پوست اضافه نشود. به محصولاتی که ساختار آن‌ها بر پایه‌ی آب باشد، Water base نیز گفته می‌شود. این کرم‌ها یا لوسیون‌ها عمدتا بافتی نسبتا رقیق یا ژل مانند داشته و به راحتی جذب پوست شده و اثری از چربی بر روی پوست شما باقی نمی‌گذارند.

استفاده از ضد آفتاب‌های مخصوص

برای پوست چرب، ضد آفتاب‌های مخصوصی توسط شرکت‌های مختلف ساخته شده که با استفاده از آن‌ها می‌توانید علاوه‌بر در امان ماندن از آسیب نور آفتاب (به ویژه UV)، از چرب شدن بیش از حد پوستتان نیز جلوگیری کنید. پوست‌های چرب در برابر نور خورشید بسیار آسیب‌پذیر بوده و در اثر آن، بیشتر چرب شده و دچار انواع جوش می‌شوند. همچنین باید گفت که ضد آفتاب‌های معمولی، عموما باعث تجمه بیشتر چربی در پوست و براق شدن سطح آن می‌شوند.

لذا بهترین راهکار، استفاده از ضد آفتاب‌های مخصوص است که معمولا بر روی آن‌ها، حداقل یکی از عبارت‌های زیر درج شده است:

• Oil control
• Oil free
• For oily/combination skin
• بدون چربی
• حاوی زینک اکساید

استفاده از مواد آرایشی مخصوص پوست‌های چرب

خوشبختانه در سال‌های اخیر انواع محصولات آرایشی برای پوست‌های مختلف تولید شده‌اند که به مراقبت هرچه بهتر از این پوست‌ها کمک می‌کنند. پرایمرهای مخصوص پوست چرب، کرم پودرهای فاقد چربی، مات کننده‌ها و محصولات دیگر برای سازگاری با این نوع پوست ساخته شده‌اند. با استفاده از این مواد، دیگر لازم نیست نگران لطمه زدن به پوست خود و ظهور آکنه و جوش‌های زیر پوستی باشید.

اگر این محصولات فاقد چربی یا حاوی مواد ضد جوش باشند، منافذ پوست چرب را نبسته و موجب پیدا شدن جوش نمی‌شوند. از عبارت‌های مهم درج شده بر روی این محصولات که که آن‌ها را از سایر محصولات جدا می‌کند، عبارت non-clogging یا oil free را می‌توان نام برد که بدین معناست که این محصولات برای پوست‌های چرب طراحی شده و منافذ پوست را نمی‌بندد. محصولاتی که دارای نیاسین آمید (مشتق ویتامین B) هستند نیز به جذب چربی از روی پوست و تعادل آن کمک می‌کنند.

سعی کنید تا حد ممکن از لایه‌ی نازکی از مواد آرایشی روی پوستتان استفاده کنید، چراکه لایه‌های ضخیم آرایشی از تنفس سلول‌های پوست کاسته و منافذ آن را می‌بندند. نکته‌ی مهم دیگر در استفاده از محصولات آرایشی این است که بعد از گذشت چندین ساعت یا قبل از خواب، حتما صورت خود را با شوینده‌ها و پاک کننده‌های مخصوص پاک کنید تا پوست بتواند نفس بکشد و منافذ تمیز شوند.

استفاده از تونرها و میسلار واترهای مخصوص پوست چرب

همان‌طور که گفتیم، مانند سایر انواع پوست، شستن و پاک کردن مواد آرایشی از روی پوست نکته‌ی خیلی مهمی در مراقبت از پوست چرب است. محصولات مختلفی مانند تونرها، شیرپاک‌کن‌ها و میسلار واترها بدین منظور تولید شده‌اند که رنگدانه‌ها و چربی مواد آرایشی را به طور کامل از روی بافت پوست پاک می‌کنند.

بنابراین توصیه می‌کنیم که در صورت امکان، حتما از این محصولات که مخصوص پوست‌های چرب هستند، برای پاکسازی پوستتان استفاده کنید. برای مثال از یک تونر مخصوص پوست‌های چرب که فاقد الکل باشد برای تمیز کردن قسمت‌هایی از صورت که بیشتر چرب هستند، استفاده کنید. تونرها در مراحل پایانی پاکسازی پوست، باقیمانده‌ی چربی‌ها و آلودگی‌ها را از عمق پوست پاک می‌کنند. این محصولات، می‌توانند pH پوست را نیز تنظیم کنند.

نکته‌ی قابل توجه در رابطه با استفاده از تونرها این است که استفاده‌ی بیش از حد از آن‌ها موجب تحریک بیشتر غدد پوست برای ترشح چربی می‌شود. بنابراین توصیه می‌شود که در حد متعادل و مورد نیاز، از این محصولات استفاده نمایید. همچنین، در صورتی که شرایط استفاده از این پاک کننده‌ها را ندارید، حتما از پدهای تمیز کننده آماده استفاده کنید.

استفاده از لایه بردارها و اسکراب‌ها

اسکراب کردن در حد کاملا ملایم، سلول‌های مرده و چربی‌های اضافی را از روی پوست جدا می‌کند. بنابراین سلول‌های پوست می‌توانند تنفس کرده و چربی در زیر منافذ بسته شده محبوس نمی‌شود. اما اگر بیش از حد از این محصولات استفاده کنید یا از اسکراب‌های قوی و دارای ذرات درشت بهره بگیرید، پوست را تحریک کرده و باعث ترشح بیش از حد چربی خواهید شد.

یک راهکار پیشنهادی برای لایه برداری ملایم، استفاده از ماسک‌های لایه بردار خانگی یا لایه بردارهای حاوی اسید سالسیلیک است. اسید سالیسیلیک ترکیبی است که به منافذ پوست چرب نفوذ کرده و روغن‌ها و آلودگی‌ها را به خود جذب می‌کند. بنابراین ضمن حل چربی اضافی پوست، می‌توانید لایه‌ی سلول‌های مرده را نیز از روی آن جدا کنید.

از اسکراب‌ها و لایه بردارها یک تا دو بار در هفته استفاده نموده و از دفعات بیشتر خودداری کنید. انجام منظم این کار موجب جلوگیری از ظهور جوش‌های سرسیاه نیز می‌شود، اما استفاده بیش از حد آن ممکن است نتایج مخرب و حتی عکس نتیجه دلخواه شما را به همراه داشته باشد.

استفاده از ماسک‌های خانگی برای پوست چرب

انواع مختلفی از این ماسک‌ها را که به تنظیم و کاهش چربی پوست یا لایه برداری کمک می‌کنند، می‌توان در منزل تهیه و استفاده نمود. در ادامه، چند نمونه از این ماسک‌ها را برایتان نام برده‌ایم:

ماسک گوجه فرنگی

گوجه فرنگی با داشتن سالیسیلیک اسید چربی مازاد پوست را جذب کرده و از براق شدن پوست و ظهور انواع جوش بر روی آن جلوگیری می‌کند. برای تهیه‌ی لایه بردار می‌توانید یک قاشق چایخوری شکر را با پالپ یک عدد گوجه مخلوط کرده و بر روی صورت اسکراب کنید. استفاده از گوجه به تنهایی نیز ماسک جاذب سبوم پوست به شمار می‌آید.

ماسک سفیده تخم مرغ و لیمو

ترکیبی از سفیده‌ی تخم مرغ و آبلیموی تازه است که به جذب چربی و کنترل آن کمک زیادی خواهد کرد. برای این کار می‌توانید یک عدد سفیده را با یک قاشق چایخوری آبلیموی تازه مخلوط نمایید. این ماسک را بر روی صورت استفاده کرده و پس از خشک شدن با آب گرم بشوئید.

ماسک گل رس

گفته می‌شود که گل رس بهداشتی نیز یکی دیگر از مواد جاذب چربی پوست است که افراد با پوست‌ چرب می‌توانند آن را با مواد مختلفی مخلوط نموده و از ماسک تهیه شده بهره‌مند شوند. آب یا گلاب از جمله مواد افزودنی رایج برای چنین ماسک‌هایی هستند. دقت شود که حتما از گل رس بهداشتی استفاده نمایید. چرا که در صورت آلوده بودن گل، ممکن است به سلامت پوست شما آسیب جدی وارد شود. لذا در صورتی که از بهداشتی بودن آن مطمئن نیستید، اکیدا توصیه می‌شود که از انجام این کار منصرف گردید.

ماسک عسل

عسل با خواص ضد میکروبی و ضد عفونی کننده‌ی خود می‌تواند از فعالیت باکتری‌های پوست جلوگیری نموده و از این طریق با جوش‌ها و آکنه‌ها مبارزه کند. علاوه ‌بر آن، عسل پوست را بسیار نرم کرده و از خشکی و کدر شدن آن نیز جلوگیری می‌کند.

اصلاح عادت‌های غذایی

برخی عادت‌های صحیح غذایی به طور موثری موجب ترمیم و شفافیت پوست و در نتیجه حفظ سلامت آن می‌شوند. برخی از این عادت‌ها می‌توانند سبب تعدیل در چربی پوست شده و برخی دیگر نیز موجب تامین ویتامین‌های اساسی برای ترمیم و درخشندگی پوست خواهند شد. در زیر چند نمونه از مهم‌ترین پیشنهادات مفید برای اصلاح رژیم غذایی آورده شده است.

• مصرف میوه و سبزیجات کافی
• مصرف لبنیات کم چرب
• پرهیز از غذاهای بسیار شیرین و بسیار چرب مانند شیرینی‌جات و فست‌فودها
• پرهیز از نوشابه‌های گازدار و قندی
• پرهیز از مصرف انواع دخانیات مانند سیگار
• مصرف بالای ویتامین‌های گروه B

اشتباه‌های رایج درباره پوست چرب

در قسمت‌های قبلی نکاتی را ذکر کردیم که رعایت آن‌ها سبب مراقبت موثر از پوست چرب می‌شد. اما در این قسمت قصد داریم برخی اشتباهات رایج درباره‌ی پوست‌های چرب را نام ببریم که انجام آن‌ها نه تنها کمکی به پوست نمی‌کند، بلکه ممکن است که مشکلات آن را چند برابر نیز کند.

دستکاری کردن جوش و آکنه

اگر به‌ طور وسواس‌گونه‌ای با دیدن جوش‌های چرکی شروع به دستکاری کردن و تلاش برای تخلیه‌ی آن‌ها با دست می‌کنید، باید بگوییم که این عادت کاملا اشتباه است. دستکاری هرگونه آکنه باعث ایجاد زخم، لکه و تیرگی بر روی پوست چرب شده و جوشی که می‌تواند ظرف مدت یک روز بهبود یافته و ناپدید می‌شد را به یک نشانه‌ی دائمی بر روی پوستتان تبدیل می‌کند. اگر به ظاهری که جوش‌ها به صورت شما می‌دهند حساس هستید و می‌خواهید از شرشان خلاص شوید، بهتر است به جای دستکاری کردن آن‌ها، از محصولات مخصوص ضد جوش مانند ژل‌ها یا پمادهای مخصوص استفاده کنید.

این محصولات بدون ایجاد هیچ‌گونه اثر یا لکی در محل جوش، باعث می‌شوند در کوتاهترین زمان ممکن، جوش‌ها خشک شده و از بین بروند. یک مساله‌ی بسیار مهم دیگر لزوم استفاده از ضد آفتاب‌ها بر روی جوش و جای جوش در حال بهبود است.

استفاده نکردن از مرطوب کننده

همانطور که گفته شد، برخی افراد به اشتباه فکر می‌کنند که پوست چرب در معرض خشکی نبوده و نیازی به آبرسان ندارد، یا اینکه از مرطوب کننده‌های معمول که دارای مقادیری روغن و چربی (برای حفاظت پوست در برابر از دست دادن رطوب) هستند، استفاده می‌کنند. هر دوی این عادات اشتباه بوده و در طولانی مدت به پوست شما آسیب خواهند زد.

همچنین برخی افراد به جای مرطوب کننده‌ها، دائما از روغن‌های گیاهی استفاده می‌کنند. توجه داشته باشید با اینکه این محصولات پوست شما را در برابر از دست دادن رطوبت حفظ می‌کنند، اما قادر به آبرسانی به پوست نخواهند بود و در صورت استفاده‌ی بیش از حد، چربی پوست شما تشدید خواهد شد.

نداشتن خواب کافی

داشتن خواب کافی و به ویژه در طول شب، باعث بهبود سلامت پوست شما می‌شود. یکی از دلایل این امر، تنظیم تعادل هورمونی بدن در هنگام خوابیدن است که بر روی شفافیت پوست چرب و جلوگیری از ظهور جوش‌ها تاثیر بسیار مثبتی می‌گذارد.

در این متن سعی کردیم مهم ترین مراحل و بخش های مراقبت از پوست چرب را ذکر کرده و شرح دهیم. اگر این مراقبت‌ها به عادات همیشگی شما تبدیل شوند، می‌توانید پوستی سالم و زیبا داشته و از چربی بیش از حد پوست یا پیدا شدن آکنه و کومدون‌ها بر روی آن، درامان بمانید.

البته، بهتر است توجه داشته باشید که این متن صرفا جهت راهنمایی مخاطبین تهیه شده و به هیچ عنوان، جایگزین مراجعه به پزشک متخصص زیبایی نخواهد بود. چرا که مشکلات پوست، دایره‌ی بسیار گسترده‌ای از عوامل و درمان‌ها را شامل می‌شود و برای اطمینان از تشخیص درست و انتخاب روش صحیح برای حل این مشکلات، حتما باید با متخصصین این حوزه مشورت نمود. از اینکه تا انتهای این نوشته با همراه بودید، از شما بسیار سپاسگذاریم.