اختصاصی مجله اسپا:
دلیل ایجاد لکه های ناخن چیست؟ آیا می توان درمان خانگی برای لکه های سفید روی ناخن یافت؟ چیزهای زیادی می‌توانند اولین تصویر ما را در ذهن اشخاصی که تازه با آن‌ها آشنا می‌شویم، خراب کنند مانند ناخن های ناخوشایند، آرایش موی نامناسب، دندان‌های بد رنگ، بدشکل و به طور کلی ظاهر ناخوشایند. هنگامی که نقاط و لکه‌های سفید روی ناخن‌های شما در حال نابودی اعتماد به نفس شما است با دانستن روش‌های پیشگیری و درمان این عارضه، می‌توانید ظاهر بی‌نقصی را برای ناخن‌های خود فراهم کنید. به بیماری که منشأ ایجاد لکه‌هایی به شکل نقاط و خطوطی سفید یا شیری رنگ که روی ناخن‌ها ظاهر می‌شود، leukonychia لکونیشیا می‌گویند. لکونیشیا اغلب در قسمت مرکزی ناخن‌ها ایجاد می‌شود.
برای توضیح بیشتر به بررسی اجزاء مختلف ناخن می‌پردازیم:
- صفحه ناخن (nail plate)
- بستر
- کوتیکول قسمتی از پوست که ابتدای صفحه ناخن را در بر گرفته و نرم است
- لبه آزاد، همان قسمت که چیده می‌شود.
- ماتریکس قسمتی که در زیر ریشه ناخن گسترش یافته و حاوی عصب، لنف و رگ‌های خونی است.
- ماهک یا LUNULA، لانولا یا ماهک نیمه یا حلالی که روی ماتریکس قرار دارد.
- شیار: خطی بین پوست زیر ناخن و لبه آزاد ناخن است و قابل دیدن نیست.
وجود لکه‌ها ممکن است، به علت آسیب جزئی هنگام رشد ایجاد شود. شایع‌ترین علت لکونیشیا آسیب به بستر ناخن است. این آسیب‌ها ممکن است به صورت ضربه زدن یا فشار به ناخن یا انگشت دست و پا رخ دهد. مانیکور و پدیکور مکرر یا استفاده از ژل یا ناخن‌های اکریلیک همچنین می‌تواند به صفحه ناخن آسیب برساند. چند دلیل دیگر ممکن است علت وجود ناخن‌هایی ناسالم باشد. لکونیشیا یا لکه‌های سفید یکی از رایج‌ترین ناهنجاری‌های کروماتیک ناخن است و به دو نوع اصلی تقسیم شود:
لکونیشیا کامل
( leukonychia totalis) این نوع از لکونیشیاِ تمام سطح ناخن را در بر می‌گیرد. عامل این عارضه وراثتی است و تا کنون درمانی برای این نوع لکونیشیا یافت نشده است. این عارضه ممکن است به همراه بیماری‌های سیستمیک خاصی از قبیل موارد زیر ایجاد شود:
- سیروز کبدی
- نارسایی مزمن کلیه
- نارسایی احتقانی قلب
- دیابت
- لنفوم هوچکین
لکونیشیا جزئی( leukonychia Partial)
این وضعیت سفید شدن بخش‌هایی از صفحه ناخن را به دنبال دارد که به شکل نقاط و خطوط سفید کوچک است.
لکونیشیا جزئی دارای بیشترین فراوانی است و در اغلب موارد بی‌خطر است. لکونیشیا شامل سه زیر شاخه است که عبارت‌اند از:
لکونیشیا واقعی (Leukonychia Punctata)
لکونیشیای واقعی یکی از شایع‌ترین انواع لکونیشیا است که در آن نقاط کوچک سفید در ناخن ظاهر می‌شود همچنین ماتریکس ناخن نیز درگیر بیماری می‌شود و منجر به رنگ غیر طبیعی صفحه ناخن می‌شود. همچنین این عارضه باعث ایجاد نقاط سفید ریز روی سطح ناخن می‌شود. سوهان زدن، آرایش و گاز گرفتن ناخن یکی از علل برجسته در این عارضه است.
لکونیشیا طولی(Longitudinal leukonychia )
این نوع از لکونیشیا باعث ایجاد نوارهای سفید رنگ طولی موازی می‌شود که سطح ناخن را به اصطلاح راه راه می‌کند.
لکونیشیا عرضی (leukonychia Striate)
در این نوع لکونیشیا نوارهای تکی یا چندتایی سفید و بی‌رنگ موازی ایجاد می‌شود و غالبا به دلیل آسیب فیزیکی و یا بروز مشکل در ساختار ناخن است.
بررسی عوامل ایجاد لکه‌های سفید روی ناخن
تروما ناخن
آسیب به صفحه ناخن و ماتریس ناخن می‌تواند باعث آسیب ناخن شود. این نوع آسیب در کودکان شایع‌تر است و معمولا باعث ایجاد لکه‌های سفید روی ناخن می‌شود.
تروما به هر نوع ضربه، جراحت، شوک آسیب و حادثه وارد شده بر بدن، در علم پزشکی، تروما (Trauma) می‌گویند، مشروط به اینکه از خارج به بدن وارد شده باشد و عامل درونی، علت ایجاد آسیب نباشد.
انواع آسیب‌هایی که می‌توانند باعث تروما ناخن شوند عبارت‌اند از:
- جویدن ناخن
- آسیب‌های روزانه ناخن و ضرباتی که در طول روز به ناخن وارد می‌شود، عموما آسیب‌های که در ارتباط با شغل افراد است.
- کفش‌های تنگ که باعث وارد آوردن فشار بیش از حد روی ناخن‌های پا می‌شود.
- گزش ناخن یا آسیب فیزیکی به ناخن
- آلرژی به آرایش ناخن می‌تواند هم به دنبال عوامل فیزیکی مثل سوهان زدن و فشار دادن ایجاد شود و هم آلرژی به موادی که برای این منظور استفاده می‌شود مانند این موارد: آلرژی به پولیش ناخن، براق کردن و مواد سخت مانند چسب ناخن ممکن است باعث ایجاد لکه‌های سفید روی ناخن شما شود. استفاده از ناخن‌های مصنوعی اکریلیک یا ژل و چسب ناخن همچنین می‌تواند به ناخن‌ها به شدت آسیب برساند و ممکن است این نقاط سفید را ایجاد کند.
- مسمومیت و مواد مخدر: برخی از مسمومیت‌ها یا دارو‌ها نیز می‌توانند باعث ایجاد لکونیچیا شود. این علت نسبتا نادر است و اغلب در نوع لکونیچیا عرضی رخ می‌دهد.
- مسمومیت و داروهایی که می‌توانند به لکه‌های سفید ناخن منجر شوند عبارت‌اند از: مسمومیت با فلزات سنگین مانند سرب و آرسنیک، موادی که برای شیمی درمانی برای سرطان که به وسیله دهان یا تزریق از طریق پوست صورت می‌گیرد و سعی می‌کند سلول‌های سرطانی را از بین ببرد یا از تقسیم شدن آن‌ها جلوگیری کند.
- سولفونامیدها یا داروهایی که برای عفونت‌های باکتریایی استفاده می‌شوند، مانند عفونت‌های پوستی، سپتیکمی و عفونت‌های دستگاه ادراری.
- سایر علت‌های رایج آسیب ناخن عبارت‌اند از: مانیکورهای مکرر و فشار ناشی از مانیکور ممکن است به تخته ناخن آسیب برساند.
- کمبود مواد معدنی: اگر در برخی مواد معدنی یا ویتامین‌ها کمبود دارید، ممکن است دچار نقاط سفید ناخن شوید. کمبود‌های مرتبط با این موضوع کمبود روی و کمبود کلسیم است.
عفونت قارچی ناخن
یک قارچ ناخن رایج به نام Onychomycosis می‌تواند به صورت لکه‌های سفید سطحی روی ناخن‌ها ظاهر شود. اولین علامت عفونت ممکن است چند نقطه کوچک سفید روی ناخن باشد. عفونت می‌تواند رشد کند و به سایر نقاط ناخن گسترش یابد. ناخن‌ها ممکن است لکه‌دار باشند و سپس ضخیم و شکننده شوند.
علل دیگر
علل شایع‌تر دیگر برای ایجاد نقاط سفید ناخن عبارت‌اند از: بیماری قلبی، نارسایی کلیوی، پسوریازیس یا اگزما، ذات الریه، مسمومیت با آرسنیک
راه‌های درمان انواع مختلف لکونیشیا
درمان عفونت قارچی
داروهای ضد قارچی خوراکی شایع‌ترین نوع درمان این بیماری است و بسیاری از پزشکان نیز یک درمان ضد قارچی موضعی را تجویز می‌کنند. متوسط زمان درمان سه ماه است و استفاده از درمان در طول دوره معین شده مهم است. در غیر این صورت، ممکن است عفونت به طور کامل را درمان نشود.
درمان‌های خانگی برای از بین بردن لکه‌های سفید در ناخن‌ها
اسانس روغن درخت چای
مواد لازم برای ساخت این اسانس: ۶ قطره روغن درخت چای و ۱۵ میلی‌لیتر روغن زیتون
طرز تهیه: ۶ قطره روغن درخت چای را با ۱۵ میلی‌لیتر روغن زیتون مخلوط کنید. مخلوط را به ناخن‌ها بمالید و خوب ماساژ دهید. اجازه دهید این محلول برای ۱۵ دقیقه روی ناخن‌ها بماند، بعد از آن می‌توانید آن را با آب گرم بشویید. باید ۱تا ۲ بار در روز برای مدت یک هفته این کار انجام دهید. روغن درخت چای دارای خواص ضد میکروبی قوی است که می‌تواند به حذف نقاط سفید روی ناخن‌ها کمک کند این روش مخصوصا در صورت ایجاد عفونت قارچی مفید است.
روغن اسطخدوس
مواد لازم برای ساخت این اسانس: ۶ قطره روغن اسطوخدوس و ۱۵ میلی‌لیتر روغن زیتون یا نارگیل
طرز تهیه: ۶ قطره روغن اسطوخودوس را به ۱۵ میلی‌لیتر روغن زیتون یا نارگیل اضافه کنید. این مخلوط را به ناخن‌های خود بمالید و ماساژ بدهید. محلول باید حدود ۱۵ دقیقه روی ناخن باقی بماند. سپس آن را بشویید. انجام این کار دو بار در روز تا زمانی که لکه‌ها برطرف شود توصیه می‌شود. روغن اسطوخودوس دارای خواص قوی ضد قارچی است که می‌تواند در درمان لکه‌های سفید ناشی از عفونت قارچی کمک کند و خواص ضد التهابی و ضد درد آن می‌تواند باعث بهبود زخم و کاهش درد در صورتی که نقاط سفید ناشی از آسیب باشد، کمک‌کننده است.
ویتامین‌ها و مواد معدنی
کمبود ویتامین C، کلسیم و روی ممکن است باعث ایجاد لکه‌های سفید روی ناخن‌ها شود. از این رو لازم است که از طریق رژیم غذایی به اندازه کافی از این مواد مغذی دریافت کنید. مصرف مرکبات، سبزیجات، صدف، آجیل، مرغ، شیر، ماست و ساردین که منابع خوبی از این مواد مغذی هستند می‌تواند بسیار مفید باشد.
آب لیمو
مواد لازم برای تهیه این اسانس: ۲ قاشق چای‌خوری آب لیمو و چند قطره روغن زیتون
طرز تهیه: یک یا دو قاشق چای‌خوری آب لیمو را با چند قطره روغن زیتون مخلوط کنید.این مخلوط را به ناخن‌ها بمالید.بعد از ۲۰ تا ۳۰ دقیقه آن را بشویید. باید این کار را یکبار در روز انجام دهید. آب لیمو یک درمان شگفت‌انگیز است که می‌تواند در از بین بردن نقاط ناخن‌ها کمک کند. این مخلوط غنی از ویتامین C است، که ناخن‌های شما سالم را می‌کند.
روغن نارگیل
مواد لازم برای تهیه این اسانس: چند قطره روغن نارگیل ارگانیک
چند قطره روغن نارگیل را به ناخن‌های خود ماساژ دهید، بهتر است شب‌ها این کار را انجام دهید و اجازه دهید روغن نارگیل برای تمام شب روی ناخن باقی بماند، برای نتیجه بهتر هر شب این کار را انجام دهید تا لکه‌ها کاملا برطرف شود. روغن نارگیل مزایای متعددی برای درمان لکه‌های سفید روی ناخن دارد. چرا که دارای خواص ضد قارچی و ضد التهابی است که می‌تواند به درمان هر دو عفونت قارچی و همچنین آسیب‌هایی که ممکن است منجر به ایجاد این نقاط شود، کمک کند.
نوشابه سودا
مواد لازم برای تهیه این محلول: ½ فنجان نوشابه، ¼ فنجان سرکه سیب و ¼ فنجان آب گرم
طرز تهیه: نصف فنجان نوشابه را بجوشانید و یک چهارم فنجان سرکه سیب را به آن اضافه کنید، سپس آب گرم را اضافه کنید و خوب مخلوط کنید. مخلوط را به یک کاسه بزرگ انتقال دهید و ۲۵ تا ۲۰ دقیقه انگشتان خود را با آن بشویید. انجام این کار یک بار در هفته برای نتیجه گرفتن از این درمان کافی است. سودای جوشیده شده دارای خواص ضدعفونی‌کننده است که می‌تواند به عفونت ناشی از ایجاد لکه‌های سفید روی انگشت یا ناخن کمک کند. مواد قلیایی آن کمک می‌کند تا لکه‌ها از بین برود و همچنین می‌تواند میزان لکه‌های سفید را کاهش دهد.
سرکه سفید
مواد لازم و طرز تهیه: نصف فنجان سرکه سفید را با یک چهارم فنجان آب گرم مخلوط کنید. این مخلوط را در یک کاسه بزرگ بریزید و دست‌ها را در محلول برای مدت ۱۵ دقیقه خیس کنید. این کار را سه بار در هفته انجام دهید. سرکه سفید دارای خواص ضد قارچ و خالص است که هر دو به شما کمک می‌کنند تا از لکه‌های سفید ناخن خود خلاص شوید.
ماست
مواد لازم و طرز تهیه: ۱ کاسه کوچک ماست ساده. انگشتان خود را در یک کاسه ماست ساده برای ۱۵ تا ۲۰ دقیقه خیس کنید. هر دو دست خود را با آب بشویید. این کار را یک بار در روز برای مدت چند روز انجام دهید. ماست به دلیل وجود میکروب‌های طبیعی در آن دارای اثرات ضد قارچی است. این درمان فوق‌العاده برای درمان لکه‌های سفید ناشی از عفونت‌های قارچی است.
سیر
مواد لازم و طرز تهیه: سیر خرد شده. سیر را بردارید و آن را روی تمام ناخن‌ها بمالید. ناخن‌ها را با یک پارچه تمیز پوشانید و هنگامی که سیر روی ناخن‌ها خشک شد، پارچه را بردارید و ناخن‌های خود را با آب گرم بشویید. این را یک بار در هر روز انجام دهید. سیر دارای خواص ضد قارچی و ضد التهابی قوی است. این درمان می‌تواند به خوبی برای نقاط سفید ناخن که ممکن است از آسیب یا قارچ حاصل شود، مفید باشد.
نارنج
مواد لازم: ۶قطره آب نارنج و ۱۵ میلی‌لیتر روغن زیتون یا نارگیل.
طرز تهیه: ۶ قطره آب نارنج را به ۱۵ میلی لیتر هر روغن حامل اضافه کنید. مخلوط را به ناخن‌ها بمالید و ۱۵ تا ۲۰ دقیقه صبر کنید. سپس آن را با آب بشویید. این کار را یک بار در روز برای یک هفته انجام دهید. روغن نارنج در درمان هر گونه عفونت قارچی ناخن کمک زیادی می‌کند که به دلیل خواص ضد قارچی قوی آن است.
نکات پیشگیرانه
می‌توانید این درمان‌های خانگی را تا زمانی که نتایج دلخواه خود را به دست بیاورید ادامه دهید، همچنین می‌توانید چند راهنمایی اضافی را برای جلوگیری از عود این لکه‌های سفید را در ادامه بخوانید:
این نکات عبارت‌اند از:
- پرهیز از تماس مستقیم با تحریک‌کنندها.
- پرهیز از استفاده بیش از حد از پولیش ناخن.
- ناخن‌های خود را کوتاه نگه دارید.
- دست‌ها و ناخن‌ها را بعد از هر شستشو مرطوب نگه دارید.
با مراقبت‌های اولیه از دست و ناخن، می‌توان از ایجاد لکه‌های سفید به راحتی جلوگیری کرد. اجازه ندهید این لکه‌ها اعتماد به نفس شما را مخدوش کند. این روش‌ها را امتحان کنید و برای همیشه با لکه‌های سفید روی ناخن خداحافظی کنید.
اگر به این مقاله علاقه‌مند بوده‌اید، شاید مقاله زیر نیز برای شما جذاب باشد:
متخصصان ماساژ پا، درباره سلامت پا چه توصیه‌هایی دارند؟(قسمت دوم)
